Azərbaycan Respublikası Elm və Təhsil Nazirliyi
Riyaziyyat və Mexanika İnstitutu

Amerikalı riyaziyyatçılar 90 yaşı olan bir riyazi məsələni həll etməyi bacardılar


Amerika  Birləşmiş  Ştatlarının  Carnegie Mellon Universitetinin alimləri Keller fərziyyəsinin  son hissəsinə nəhayət həll tapmağı bacardılar.  Bu məsələ  90 il boyunca riyaziyyatçıların maraq dairəsinə daxil idi.

Hipotez  1930-cu ildə alman  riyaziyyatçısı Eduard Otg-Heinrich Keller tərəfindən tərtib edilmişdi. Alim müəyyən bir məkanı eyni ölçülü plitələrlə örtmək problemini həll etməyə çalışdı.  Hipotezə görə belə bir örtüklü ən azı iki plitənin istənilən ölçüdə bir boşluqda ortaq bir kənarı olmalıdır.
Bu məsələ altı ölçüm üçün asanlıqla həll edilə bilər.
1990-cı ildə alimlər hipotezin on və daha yüksək ölçülü məkanlar üçün işləmədiyini aşkar etdilər. Eyni hadisə 2002-ci ildə sübut edilmiş səkkiz və doqquz ölçülü məkana da aiddir.  Ancaq yeddi ölçülü bir məkan üçün uzun müddət bu fərziyyəni həll etmək mümkün deyildi. Və beləliklə Amerikalı alimlər lazımi hesablamaları aparmağı bacardılar.

Bu həndəsi problemin həlli sadəcə nəzəri deyil, həm də praktiki əhəmiyyət daşıyır. Layihə üzərində sonrakı işlər və onun inkişafı internet üzərindən məlumatların ötürülməsini sürətləndirən sistemlərin hazırlanması üçün platforma ola bilər.

Faydalı linklər