GPS peyklərinin məlum istifadəsinin məqsədi insanlara avtomobil sürərkən, gəmi və ya təyyarədə naviqasiya zamanı və ya uzaq ərazilərdə səyahət edərkən öz yerlərini müəyyənləşdirməyə kömək etməkdir. Digər vacib, lakin daha az tanınan istifadə üsulu planetimizdə yerölçmələrini dəqiq müəyyən etmək üçün Yerə baxan digər peyklərə məlumat ötürməkdir.

NASA-nın rəsmi saytı xəbər verir ki, Agentliklə yanaşı, bir sıra digər federal qurumlar, o cümlədən ABŞ Kosmik Qüvvələri, ABŞ Kosmik Komandanlığı, ABŞ Dəniz Tədqiqat Laboratoriyası və Milli Geoməkan-Kəşfiyyat Agentliyi lazer retroreflektor (LRA) massivlərinin yeni dəsti ilə bu ölçmələrin yerinin dəqiqliyini millimetrə qədər yaxşılaşdırır.

NASA-nın Merilend ştatındakı Qoddard Kosmik Uçuş Mərkəzində NASA-nın Kosmik Geodeziya Layihəsi üzrə layihə meneceri Stiven Merkovitz bununla bağlı deyib: “Lazer diapazonunun və LRA-nın əsas faydası Yerdəki bütün müşahidələrimizin geolokasiyasını yaxşılaşdırmaqdır”.

Layihə üzərində işləyən alim və mühəndislər qrupu bu ilin əvvəlində LRA-ları sınaqdan keçirib ki, onların tapşırıqlarını yerinə yetirsinlər və kosmosun sərt mühitinə tab gətirə bilsinlər. Bu yaxınlarda bu yeni lazer retroreflektor massivlərinin ilk dəsti növbəti nəsil GPS peyklərinə əlavə edilmək üçün Kolorado ştatının Littleton şəhərində ABŞ Kosmik Qüvvələrinə və “Lockheed Martin” şirkətinə göndərilib.

Alimlər bildirirlər ki, lazer retroreflektor massivləri obyektlər arasındakı məsafələri aşkar etmək üçün lazer işığının kiçik partlayışlarından istifadə edərək lazer diapazonunu yaratmağa imkan verir. Yer stansiyasından gələn lazer işığının impulsları orbitdə olan peykə doğru yönəldilir və o, massivdən əks olunaraq stansiyaya qayıdır. Peyklə yer arasındakı məsafəni hesablamaq üçün işığın yerdən peykə və yenidən geriyə keçməsi üçün lazım olan vaxtdan istifadə etmək olar.

Lazer diapazonu və lazer retroreflektor massivləri onilliklər ərzində kosmos missiyalarının bir hissəsi olub və hazırda onların bir neçəsi ICESat-2 (Buz, Bulud və qurudan yüksəklik peyki-2), SWOT – (Su və Okean Topoqrafiyası) və GRACE-FO (Gravity Recovery and Climate Experiment Follow On) kimi Yeri müşahidə edən peyklərin üzərində quraşdırılır. Lazer məsafəsi üçün LRA-lar “Apollon” missiyaları zamanı Ayın səthində də yerləşdirilib.

Lazer diapazonu üçün elm adamları işıq şüalarını orijinal mənbəyə qaytarmaq istəyirlər. Onlar bunu üç güzgünü düz bucaq altında yerləşdirərək, əslində kubun daxili küncünü təşkil edirlər. Lazer retroreflektor massivləri bu aynalı künclərin 48 massivdən ibarətdir.

azertag.az