Azərbaycan Respublikası Elm və Təhsil Nazirliyi
Riyaziyyat və Mexanika İnstitutu

Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyasının “Ali Riyaziyyat” kafedrasının müdiri dosent MAHİR MİRZƏXAN oğlu SƏBZƏLİYEV 06 dekabr 2013-cü il tarixində “SİNQULYAR HƏYƏCANLANMIŞ DİFERENSİAL TƏNLİKLƏR NƏZƏRİYYƏSİNİN BƏZİ MƏSƏLƏLƏRİ” mövzusunda 1211.01 –Diferensial tənliklər ixtisasında riyaziyyat üzrə elmlər doktoru elmi dərəcəsi almaq üçün dissertasiya işini müvəffəqiyətlə müdafiə etmişdir.


XÜLASƏ

Dissertasiya işində məhdud və qeyri–məhdud oblastlarda sinqulyar həyəcanlanmış, cırlaşdıqda tipini dəyişən, qeyri-xətti elliptik, parabolik, hiperbolik və klassik tiplərə aid olmayan iki müxtəlif tənliklər üçün sərhəd məsələlərinin həllərinin tam asimptotikaları qurulmuş və alınan qalıq hədləri qiymətlən-dirilmişdir. Tədqiq olunan sərhəd məsələlərinin bəziləri üçün cırlaşmış məsələrin həlləri məxsusiyyətlərə malikdirlər. Bəzi sərhəd məsələlərinin həllərinin asimptotik ayrılışları qeyri-ənənəvi üsulla qurulmuşdur. Belə məsələlərə bərk cisimlər dinamikasında, mayelərin səthi gərilmə qüvvəsinin təsiri altında baş verən hərəkətlərinin tədqiqində rast gəlinir. Dissertasiya işində aşağıdakı yeni nəticələr alınmışdır:

– Cırlaşdıqda tipini dəyişən qeyri-xətti klassik tənliklərin hər biri üçün bəzi sərhəd məsələlərinin həllərinin tam asimptotikaları qurulmuşdur
– Klassik tiplərə aid olmayan iki qeyri-xətti üç tərtibli və ixtiyari tək tərtibli tənliklər üçün qoyulmuş sərhəd məsələlərinin həllərinin tam asimptotikalı qurulmuşdur.
– Cırlaşmış məsələsi hamar olmayan və ya məxsusiyyətə malik olan bir neçə sərhəd məsələsi tədqiq olunmuşdur.
– Klassik tiplərə aid olan tənliklər üçün qeyri-məhdud oblastlarda qoyulmuş sərhəd məsələlərinin həllərinin tam asimptotikaları qurulmuşdur.
– İlk dəfə olaraq «Sərhəd şərtinin kiçik parametrin istənilən müsbət üstlü qüvvətinə nəzərən dəqiqliklə təqribi ödənilməsi» anlayışı verilmiş və bu anlayışdan istifadə etməklə bir neçə sərhəd məsələsinin həllinin qeyri-ənənəvi üsulla asimptotik ayrılışı qurulmuşdur.

Faydalı linklər