Azərbaycan Respublikası Elm və Təhsil Nazirliyi
Riyaziyyat və Mexanika İnstitutu

Beyin toxumasından kiber neyron şəbəkə yaradılıb


İndiana Universitetinin alimləri kök hüceyrələrdən yetişdirilən canlı beyin orqanoidlərindən istifadə edərək yeni növ neyron şəbəkə yaradıblar.

“Nature Electronics” jurnalında dərc olunan araşdırmaya görə, orqanoidlərin müəyyən bir toxuma növündən hazırlanmış miniatür obyekt həqiqi insan beynini təmsil edir. Düşüncələri, duyğuları və xüsusilə də şüurunun olmamasına baxmayaraq bu cür struktur insanlar üzərində təcrübə aparmağa ehtiyac olmadan beynin quruluşunu öyrənməyə kömək edir. Bioloji beyinlər tam elektron süni intellekt (AI) sistemləri ilə müqayisədə daha az enerji tələb etdiyi üçün elm adamları neyron şəbəkələri dizaynında orqanoidlərə müraciət ediblər.

“Brainware” adlanan sistem sinir toxumasına elektrik siqnalları göndərmək və orada baş verən elektrik fəaliyyətini oxumaq qabiliyyətinə malikdir. Hazırlanmış kibernetik sistem iki növ tapşırıqda – nitqin tanınması və qeyri-xətti tənliklərin həllində sınaqdan keçirilib. İlk sınaqda yapon dilində ifadələrin deşifrə edilməsinin dəqiqliyi iki gün ərzində 51 faizdən 78 faizə qədər yüksəlib. Bununla belə, alimlər qeyd ediblər ki, yüksək performanslı süni neyron şəbəkələri orqanoid əsaslı süni intellektlə müqayisədə təlimə xeyli vaxt sərf edib.

Tədqiqatçıların fikrincə, onların kəşfi yeni tip kompüter arxitekturasına doğru mühüm addımdır.

respublika-news.az

Faydalı linklər